Kayzen

Hər gün qəbul etdiyimiz qidalar insan orqanizminin ən əsas ehtiyaclarından biridir. Bu qidaların həzmi isə mürəkkəb bir prosesdir ki, bu da insan bədəninin sağlam və fəaliyyətli qalmasını təmin edir. Həzm sistemi mədə-bağırsaq yolundan tutmuş, müxtəlif orqan və fermentlərə qədər bir çox komponentdən ibarətdir. Bu yazıda həzm sisteminin necə işlədiyini və qidaların bədənimizdə necə emal olunduğunu dərindən araşdıracağıq.

Davamı →

Tənbəl bağırsaq” sindromu termini həzm proseslərinin və bağırsağın boşalmasının ləngiməsi deməkdir. Mütəxəssislərin müşahidələrinə görə, müasir insanların əhəmiyyətli hissəsi bu sindromdan əziyyət çəkir. Bu pozulması olan insanlarda qəbizlik, defekasiya zamanı nəcisin az olması, qarında daim köp, ağırlıq və ağrılar, ürəkbulanması kimi simptomlar meydana çıxır.Tənbəl bağırsaq sindromundan əziyyət çəkənlərdə tez-tez babasil, ana çatı kimi fəsadlar inkişaf edir.
Davamı →

Hazırda az qala hər 3 nəfərdən birində rast gəlinən, mədəni zondla müayinəsində diaqnoz olaraq təyin edilən ezofagit — mədə yanması, qıcqırma, qida borusuna yemək qalığı və mədə şirəsinin sıçraması ilə xarakterizə olunan qida borusu divarının iltibabi xəstəliyidir.

İlk öncə xəstələrin ciddi qəbul etmədiyi, sadəcə gəyirmə, yanma, qıcqırmadır deyib yan keçdiyi patologiya getdikcə dərinləşərək, iltihab sahəsi dərinləşir və məhz ezofagit gələcəkdə qida borusu xərçənginə səbəb ola bilir.

Qida borusu divarının iltihabının əsas səbəbi: reflüksdür. Həkimlərin QERX dediyi, qastroezofagel reflüks xəstəliyi qida borusu ilə mədə arasında qida ötürülməsinin pozulmasıdır. Normada qida həzm sistemində bir istiqamətdə getməlidir: qida borusudan mədəyə, ordan bağırsağa və s.
Davamı →

Mədə turşuluğu çox olduqda, mədədə iltihabda və həzm pozuntusunda yanğı, qıcqırma, qida qalıqlarının qida borusundan ağız boşluğuna kimi geri qayıtması halları çoxunuza tanışdır.

Bəs el arasında " izjoqa” deyilən mədə yanğısını tez söndürmək üçün hansı vasitələrdən, qidalardan əlüstü istifadə etmək olar.
Davamı →

Bağırsaqların normal fəaliyyəti insan sağlamlığında çox böyük rol oynayır. Bağırsaqlar pis işləyəndə ziyanlı maddələr vaxtında xaric olunmur və yenidən orqanizmə sovrularaq intoksikasiyaya (zəhərlənmə) səbəb olur. Belə xroniki intoksikasiya bütün orqanizmə ciddi ziyan vurur, orqanizmdə qocalma proseslərini sürətləndirir.

Bağırsaqları təbii şəkildə təmizləmək üçün bəzi təbii vasitələrdən istifadə etmək olar.
Davamı →

Nevrozdan əziyyət çəkən şəxslərdə mədə çıxacağının spastik yığılmasıdır. Klinik şəkli: epiqastrumda intensiv ağrı, turş, mədə möhtəviyyatı ilə bol qusma, palpasiyada epiqastrumda ağrı, bəzən isə mədə çıxacağının spesifik yığılması hiss olunur.

Mədənin rentgenoskopiyasında kontrastın mədədən evakuasiyası ləngiyir və mədə çıxacağının spesifik yığılmalarını görmək olur. Diaqnoz fibroqastroskopiya ilə təsdiqlənir.

Laborator və instrumental müayinələr:
1. Qanın, sidiyin, nəcisin ümumi analizi; 
2. Qanin biokimyəvi analizi; 
3. Mədənin secretor funksiyası (bəzən mədə hipersekresiyası və xlorid turşusunun miqdarının artması);
Davamı →

Orqanizm nişastanı asanlıqla udub həzm edə bilmir. Bunun baş verməsi üçün orqanizmdə çoxlu kimyəvi reaksiyalar getməlidir. Orqanizmdə nişastanın sorulması üçün şəkərə ehtiyac var. Sadə şəkərin nişastaya çevrilməsi prosesinin texnologiyası çox çətindir. Bu 2-4 saat ərzində baş verir.

Bu müddətdə isə enerji sərfinə və bioloji aktiv maddələrə (B qrup vitaminlər, B2, B3, PP, C və s.) ehtiyac duyulur. Orqanizmdə vitaminlərin və mikroelementlərin çatışmazlığı nişastanın sorulmamasına səbəb olur. Bu zaman isə nişasta orqanizmdə zəhərli maddəyə çevrilir.

Nişasta orqanizm tərəfindən asanlıqla sorulmayan maddələrdən hesab edilir. O yanlız kolloid həll olma xüsusiyytinə malikdir. Nişastanın kolloid həll olması barədə aparılan elmi araşdırmalar onun molekularının əksər hissəsinin misellrdən ibarət olduğunu aşkar edib.
Davamı →

Şübhəsiz ki, düzgün qidalanmamaq bütün sağlamlıq problemlərinin başında gəlir. Gündəlik həyatda edilən səhv davranışlardan biri də sürətllə yemək yeməkdir. Yeməyi sürətlə yemək bir çox insanın bilmədən etdiyi, ciddi zərərləri olan pis bir qidalanma vərdişidir.

Bu səhv qidalanma vərdişi artıq çəki və reflüks kimi bir çox xəstəliyə səbəb ola bilir. Sürətlə yemək yemək həzm sistemi başda olmaqla bütün maddələr mübadiləsində zərərli nəticələrə səbəb olur.

Sürətlə yemək yedikdə mədənin və beynin üzərindəki toxluq hissini təmin edən mərkəzlərin arasında əlaqə müddətində gecikmə yaşanır. Yəni, insanlar sürətlə yemək yedikdə toxluq hissini çox gec hiss edirlər və daha çox yeyirlər. Bu halda insanın aldığı kalori artıq olur və nəticədə artıq çəki problemləri yaranır.
Davamı →

Döş sümüyü arxasında yanğı hissi və yanmanın qida borusu boyu yuxarıya doğru yayılması mədə qıcqırması adlanır.

Eyni zamanda mədədə doluluq hissi, ağızda acılıq və ya turş dad hiss oluna bilər. İnsan əyiləndə və ya uzananda döş sümüyü arxasında yanma hissi artır.

Döş sümüyü arxasında yanmaya səbəb mədə möhtəviyyatının qida borusuna atılmasıdır. Aqressiv mədə şirəsi qida borusunun divarlarını qıcıqlandırır və dözülməz yanma hissi yaradır.
Davamı →

Əvvəllər belə hesab olunurdu ki, qida qəbulu zamanı su içmək olmaz ki, bu mədə şirəsini durulaşdırır, həzm proseslərinə mənfi təsir edir. Lakin son zamanlar alimlər bu fikirdən imtina ediblər. Araşdırmalar göstərib ki, mədə şirəsini cüzi durulaşdırmaq üçün 5 l su lazımdır.

Alimlər araşdırıblar ki, qida qəbulu zamanı içilən su əksinə həzm proseslərini asanlaşdırır, qanın qatılaşmasının və arterial təzyiqin artmasının qarşısını alır. Burada bəzi məqamlara diqqət etmək lazımdır. Yemək yeyəndə adi su içmək lazımdır, qazlı sular, mineral sular, şirələri içmək tövsiyə edilmir. Su soyuq olmamalıdır.
Davamı →